Gereksiz bir bilgi olarak Brezilya bayrağında ne yazar biliyor musunuz ? "Ordem e Progresso". Yani mealen kanun (veya hukuk, düzen vs anlamında) ve ilerleme (veya gelişim de diyebiliriz). Ülkenin kuruluşunun dayandığı ana felsefe dersek yanlış söylemiş olmayız. Belli hukuk kurallari dahilinde, ve sürekli ilerlemeye yönelik. (Futbolu unutmuşlar, o da olsa tam olacakmış)
Zaten gelişmekte olan ülkeler içinde Brezilya'nin ekonomik yapısıyla farkli bir yönde olduğunu gorebiliriz.Yakıt olarak petrol yerine %70 oranında bio-yakıt kullanmaları (şeker pancarından üretiliyor) da buna bir örnek. Konumuz Brezilya değil ama, geçiyorum o yüzden.
Ordem e Progresso. Türkçeye çevirince Kanun ve İlerleme diyebiliyoruz. Peki eski Türkçeye çevirince ne olur ? Soyliyeyim. Ittihat ve Terakki...Yaaa.. Ittihat ve Terakki %100 karşılamasa da kabaca aynı anlama geliyor diyebiliriz.
Şimdi, tarihe merakı olmayanlar için Ittihat ve Terakki sıkıcı tarih derslerinin baş ağrısından başka bir şey olmayabilir, ama Türkiye tarihi için çok onemlidir. Kabaca özetlemek gerekirse, Hukuk (Ittihat) ve Modernleşme Ilerleme (Terakki) konularına odaklanarak ülkeyi ileriye taşımaya çalışan bir gruptan bahsediyoruz. Osmanlı'dan başlayan, 1. meşrutiyet, 2. meşrutiyet daha sonrasinda Türkiye Cumhuriyeti ile devam eden, içinde Atatürk, Inönü ve Bayar gibi isimleri de barındıran Turkiye'nin aydınlık yüzü aslında. Cumhuriyet ile birlikte Ittihatçilar, Turkiye'yi modern bir ülke yapmak için çalışmaya devam ediyorlar.
Tabi daha sonra çok olaylar oluyor, ilk başta Atatürk'ün yanında olan Ittihat'çılar zamanla ayrı düşüyorlar. Izmir suikasti felan darken çok partili sisteme geçmekle beraber Menderes ve Bayar önderliginde Demokrat Parti'yi de doğuran yine bu Ittihat'çiler oluyor. Bugünkü AKP'nin öncüsü olan Demokrat Parti, Adalet Partisi, DYP ve ANAP, yani liberal-muhafazakar cizginin kökeni, aslında aşırı muhafazakar ve gerici kesimle mücadele eden Ittihat'çılara dayanıyor.
Ne alakası var demeyin.. Nereden baslamıştık. Ordem e Progresso. Kanun ve Ilerleme. Ittihat ve Terakki.. Daha yeni Turkçe'yle soyleyelim bakalim ne oluyor.. Adalet ve Kalkinma :) Bir ışık yandı mı ? Veya ampul :)
Tesadüf müdür bilmem. Kendimce böyle bir tespit yaptım. Bundan 120-130 yıl önce kadar ülkedeki aşırı muhafazakar ve hatta gericilere karşı baslatılan aydınlık, hukuk ve modernlik mücadelesi akımı, bugün geldiği noktada muhafazakar ve gerici olmakla suçlanıyor.
Her zamanin kendine has bir ruhu var işte... Tarihçi değilim, ama Tarihin akışı her zaman etkilemiştir beni....
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder